Ugat ng Wika

May mga bagay sa mundo na hindi na pinoproblema at iniisip pa ng mga tao. Gaya ng kung bakit bughaw ang ulap, kung bakit matamis ang asukal, kung sino ba ang nagpauso ng pagsusuot ng pustiso at kung anu-ano pa. Kadalasan, mapapaisip lamang tayo kapag may nagtanong na sa atin. Tulad ng nangyari ngayon. Naatasan kami na magsulat tungkol sa pinagmulan ng wika. Napaisip tuloy ako ng lubusan noong ibinigay ang gawaing ito. Saan nga ba nanggaling ang wika? Sino ba ang nagpasimula nito?

Ayon sa aking pagsasaliksik sa internet, mayroong dalawang teorya tungkol sa pinagmulan ng kakayanan ng mga tao na makapagsalita. Ang una ay ang paniniwala sa sinasabi ng Bibliya na ang wika ay isang regalo mula sa Diyos. Na simula pa lang ng ipinanganak ang tao, may natural na itong kapasidad na gumamit ng wika. May punto naman ang nakasaad dito dahil tao lang naman talaga ang ipinanganak na may kapasidad upang magsalita dahil kahit ilang milyong taon mo pa turuan magsalita ang aso hindi talaga magsasalita yun. Ang ikalawa namang palagay ay ang paniniwala na ang wika ay nagsimula noong panahon na nag e-"evolve" ang tao at nagkaroon ng pagkakataon na malinang ang utak nito at natuto silang magsalita. Para na ring sinabi nitong teorya na ito na isang araw makakapag-salita na din ang mga kabayo at makakasalamuha natin sa araw-araw.

Mayroon ding mga teorya tungkol sa pagkakagawa ng wika bukod sa mga teorya tungkol sa pinagmulan ng kapasidad ng tao sa pagsasalita.

Ang "Ta-ta Theory" ni Charles Darwin ay nagsasabi na ang wika ay nagsimula sa pag-gaya ng tao sa galaw ng katawan sa pamamagitan ng pag-likha ng mga tunog gamit ang bibig. Kumbaga noong unang panahon daw ang mga tao na nangangaso ay nag sesenyasan lamang. Ngunit dahil nagkaroon na sila ng madaming kagamitan ay nahirapan na silang sumenyas kaya sila ay gumawa ng mga tunog na nagpapahiwatig ng gusto nilang sabihin sa kanilang ka-tribo. Siguro dito pwede natin isunod ang teorya na nagsasabi na ang wika ay nagmula sa pang-gagaya ng mga tao sa mga naririnig nitong mga tunog. Nakakatawang isipin, halimbawa ang mga kababaihan ay manghuhuli ng palaka. Isang sosyal na babae ang nakakita sa pugad ng mga palaka, ngunit sa kadahilanang takot ito sa palaka ay sumigaw na lang siya ng Ribbit! Ribbit! Isang ordinaryong babae naman ang nakarinig sa sigaw kaya tinawag niya ang kanyang mga kasamahan para puntahan ito kaya siya ay sumigaw na Kokak! Kokak! at nagdadagsaan na ang ibang mga babae para humuli ng mga palaka.

"Bow-wow Theory" ang teorya na tinutukoy ko sa nabanggit kong pag-gaya sa tunog mula sa kalikasan. Ang sabi sa teoryang ito, nagmula ang wika sa panggagaya ng mga tao sa mga tunog na naririnig nito katulad ng tunog ng aso; arf-arf (kung ikaw ay pa-sosyal), wu-wu, (kung ikaw ay Instik), tunog ng manok; cockadoodle-doo (kung ikaw ay may imported na manok), Tiktila-ok (kung taga kalye lang ang manok mo). Kung iisipin natin, di ba't magkakatunog lang naman talaga ang mga hayop na ito, pero bakit iba-iba ang mga salitang ginagamit ng tao? Hindi ba dapat pare-pareho lang sila kung dito talaga nagsimula ang pagkaimbento ng wika?

Mayroon din tinatawag na "Pooh-pooh Theory" kung saan sinasabi na ang wika ay nagsimula sa pag-lalahad ng mga tao sa kanilang nararamdaman. Halimbawa kapag kinurot ka ng iyong guro sa singit ikaw ay sisigaw ng Aray!!!, o kaya naman kung maarte ka ay sisigaw ka ng Ouch!!! Isa pang halimbawa ay kung nakakaramdam ka ng kalungkutan. Kung ikaw ay isang Kano, sigh ang maririnig sa iyo, kung ikaw ay Pinoy malamang hay.... naman ang maririnig sayo.

Sa totoo lang, nakakatawa ang mga palagay na ito, may mga "bias" kasi at madaming butas kung iyong titignan. Kung ako ang personal na tatanungin sa lahat ng mga nabasa kong teorya, pinaka-paniniwalaan ko yung sinasabi ng Bibliya dahil para sa akin yun ang may "sense" sa lahat ng teorya, bagamat wala itong "scientific basis". Nasabi ko na may "sense" ito dahil madami pa din mga bagay na hindi maipaliwanag, at ito ang pinaka malapit na paliwanag na aking nakikita sa ugat ng wika. Hindi ko magawang maniwala sa teorya ng ebolusyon sa ugat ng wika dahil kung totoo ito edi sana nakakausap na natin ngayon ang mga unggoy. Hindi ko din naman magawang paniwalaan ang mga teorya na nagsasabi na nagmula ang wika sa pag-gaya ng mga tunog sa kalikasan dahil hindi naman iisa ang mga salitang ginagamit natin sa pag-gaya sa mga tunog na ito. Sa aking palagay ang mga panggagaya natin sa mga tunog sa kalikasan ay base padin sa wikang kinalakhan natin.

Sa kasalukuyan hindi pa din maipaliwanag ng mga siyentipiko, mga matimatiko at mga lingguistiko ang tunay na ugat ng wika. Kahit ako naguguluhan din at nagtataka. Siguro nga hindi lahat ng bagay sa mundo ay kayang maipaliwanag ng tao. Nakakatuwang isipin dahil dito nagiging lalong misteryoso ang mundong ginagalawan natin.